FAQ: Moralność seksualna

 

Seks wciąż jest spornym tematem. Najpopularniejszym poglądem w języku publicznych dyskusji jest dzisiaj to, że jedynymi właściwymi publicznymi standardami są takie, że seks powinien odbywać się za obopólną zgodą i że powinny być podjęte środki ostrożności, aby zapobiec chorobie i niechcianej ciąży; wszystko inne jest sprawą indywidualnego wyboru, który inni powinni respektować. Odkąd wielu utrzymuje przeciwny punkt widzenia, pomyślałem, że i ja mógłbym przyczyniać się do dyskusji poprzez wyjaśnienie tego punktu widzenia najprościej, jak to możliwe. Komentarze są mile widziane i powinny być wysłane do: Jim Kalb ( kalb@aya.yale.edu ). Sprawy omawiane w tym FAQ są również dyskutowane na grupie dyskusyjnej alt.revolution.counter. Wasz udział jest mile widziany.

Jim Kalb


1. Dlaczego każdy powinien troszczyć się o to, co zgadzający się ze sobą dorośli robią prywatnie?

Prywatne zachowanie nie pozostaje prywatnym, szczególnie kiedy obejmuje coś tak fundamentalnego dla ludzkiego życia jak seks. Między innymi prywatny, obopólnie zgodny seks daje początek dzieciom, życiu rodzinnemu, walkom na noże, zdradzie, wielkiemu poświęceniu oraz chorobom wenerycznym. Wszystkie te czynniki stwarzają problemy dla osób innych niż te, bezpośrednio zaangażowane, tak więc i publiczne normy dotyczące zachowania się, które prowadzi do problemów, mogą być dobrem, jeśli pomagają popierać niektóre czynniki, oraz redukować inne.


2. Co to jest  "norma publiczna"?

Rozsądnie logiczne pospolite rozumienie, jakie zachowanie się jest prawidłowe albo niewłaściwe. Przykłady obejmują reguły grzecznościowe i codzienne normy moralne (uczciwość, bycie godnym zaufania i tak dalej). Takie normy nie są idealnie utrwalone i w większości przypadków nie są prawnie narzucane, lecz w jakimkolwiek społeczeństwie, które nie jest w kryzysie, są one określone wystarczająco, aby mogły być użyte w ocenie czyjegoś zachowania, oraz wystarczająco stanowcze, aby ich nie lekceważyć.


3. Jak są wymuszane normy publiczne?

Na dowolną ilość sposobów. Odkąd dorastamy spostrzegając je jako część tego, co czyni ktoś kogo uważamy za zwyczajnie porządnego człowieka, w dużej mierze są one sprawą przyzwyczajenia i wymagań, które nie potrzebują jakiegoś specjalnego narzucania. Kiedy pogwałcenia tych norm  stają się istotnym zagadnieniem, to co się dzieje, zależy od okoliczności i od tego, jak poważne są te pogwałcenia. Ludzie mogą udawać, że tego nie widzą, zachowywać się z zakłopotaniem, robić krytyczne komentarze, odmawiać współpracy, unikać czyniących zło, i tak dalej. Nieformalne wymuszanie przez ludzi na których można polegać w życiu codziennym, jest najbardziej pospolite; stąd, normy seksualne są głownie wymuszane przez członków rodziny, chociaż postawy szerszych wspólnot są również ważne. W dodatku, ludzie słusznie spodziewają się konkretnych działań władz publicznych, aby utrzymywać w mocy zaakceptowane normy. Jak publiczne władze to robią, różni się w zależności od wielu rzeczy -- podejście  jest różne dla standardów grzecznościowych i standardów, które potępiają morderstwo. Różni się to też od jednego ustroju politycznego do innego, zależnie od stopnia zaangażowania rządu w rozmaitych aspektach społecznego życia. Jako rezultat, jakie seksualne zachowanie się powinno być uważane za niewłaściwe a jakie działania powinny być karane, kiedy i jak, to są odrębne pytania; aby nie wchodzić głębiej w sprawy teorii politycznych o społecznej moralności, w tym FAQ zajmujemy sie jedynie moralnością seksualną.


4. Kim są ci ludzie aby mówić mi,  jakie seksualne zachowanie się jest prawidłowe?

Kim są ci ludzie co mówią, co jest uprzejme, czego wymaga uczciwość, co obejmuje zniesławienie, dokuczanie bądź zdrada zaufania, bądź ile powinieneś płacić, aby popierać rządowe operacje? Poglądy różnią się w wszystkich tych rzeczach. Niezależnie od tego, decyzje muszą być podejmowane i niektóre decyzje muszą być podejmowane grupowo raczej niż indywidualnie. Seksualizm jest podstawą rozmnażania, rodziny i wychowywania dzieci, a więc  nieprzerwanej egzystencji i powodzenia społeczeństwa. Normy dotyczące seksualizmu są zatem fundamentalnymi zasadami jak powinniśmy wspólnie żyć, i nie mogą  być postrzegane jako sprawa indywidualnego wyboru mniej, niż reguły własności bądź zwyczajnej uczciwości. Potrzebujemy takich standardów, aby koordynować nasze zachowanie się w ważnych dziedzinach życia i wiedzieć, czego możemy się spodziewać od każdego z nas, co jest naszym prawem. Czy życie byłoby lepsze, na przykład, gdybyśmy spowodowali, że mężowie i żony nie mieliby żadnego społecznego poparcia dla ich oczekiwań dotyczących ich wspólnego zachowania seksualnego?


5. Co złego w sprawie seksualnego zachowania się, tradycyjnie postrzeganego z dezaprobata?

Społeczna akceptacja podobnych zachowań przekształca układ w którym mężczyzna i kobieta zajmują się sobą nawzajem w sposób, który gruntownie osłabia rodzinne życie. Jak mężczyzna i kobieta widzą seks -- czym, oni myślą, seks jest -- wpływa na istotę i stabilność ich stosunków. To ma ogromne znaczenie, czy oni widzą seks jako coś, co nade wszystko ma do czynienia z miłością, małżeństwem i dziećmi, czy jako cecha ich ciała, ich własności, z którą mogą robić co chcą.  Zaakceptować jako usankcjonowane i tradycyjnie zalecane zachowanie się zdradę małżeńską, cudzołóstwo i homoseksualizm, jest zaprzeczyć, że seks ma specyficzną naturę i funkcję, a seksualne więzi pomiędzy mężczyzną i kobietą posiadają jedyną w swoim rodzaju wartość i powagę.

Negowanie powyższego tworzy świat, w którym mężczyzna i kobieta zajmują się sobą nawzajem bez uprzedzeń, prócz tego, że każde życzy sobie znaleźć model, który satysfakcjonuje jakiekolwiek skłonności i impulsy ona/on może mieć. Nikt nie ma prawa oczekiwać czegokolwiek szczególnego od kogokolwiek, tak więc próba, błąd i zmiana są jedynymi, czego można oczekiwać. I nawet kiedy ludzkie uczucia mogą doprowadzić ich, aby zawarli jakieś prywatne zobowiązania wobec siebie, uczucia zmieniają się, zatem zobowiązania takie nie rokują nadziei, aby przetrwały.

Prowadzenie życia seksualnego uznając jedynie prywatne impulsy, czyni wierność i zaufanie daleko trudniejszym do osiągnięcia, i zmierza do zniszczenia zarówno indywidualnego szczęścia, jak i warunków pomyślnych dla skutecznego wychowania dzieci -- absolutna konieczność dla stabilnego społeczeństwa. Stabilne i funkcjonalne związki pomiędzy mężczyzną i kobietą dla wychowania dzieci są zbyt ważne, aby pozostawić je szansie i nawykom; publiczne postawy i normy moralne muszą tworzyć układ, który wychowuje i chroni dzieci, poprzez roztropne stworzenie atmosfery zaufania. Konsekwentnie, moralny pogląd, który włącza seksualne relacje do publicznie uznanego porządku, który popiera takie związki poprzez definiowanie, które seksualne związki są usankcjonowane a które nie, jest koniecznością.


6. Gdzie dowód, że luźniejsze normy seksualne maja złe konsekwencje takie jak te, opisane powyżej?

Z jednej strony, jest zrozumiałe, że ludzie którzy myślą, że seks ma wiele wspólnego z wiernością i posiadaniem dzieci, będą zachowywać się odmiennie niż ludzie którzy myślą, że ma on do czynienia z zaspokajaniem nabytych popędów i osobistych celów. Gdzie stabilność stosunków jest istotnym zagadnieniem, jest zrozumiałe, że obiektywne publiczne standardy mogą pomoc dawać sobie radę z czymś tak chaotycznym i mającym wpływ na zachowanie jak popęd seksualny. Z drugiej strony, doświadczenie wykazuje, że luźniejsze standarty istotnie maja te konsekwencje.  Trendy dotyczące struktury rodziny i pomyślności dzieci od czasu rewolucji seksualnej w latach 1960-tych dowodzą tego wyraźnie.

Aby zacytować kilka liczb:

- W 1960 -- 5.3% wszystkich urodzeń w Ameryce odbyło się poza małżeństwem; w 1997 -- 32.4%.
- Dla czarnych dane były 23% i 69.1%.
- W okresie 1960-1990 procent małżeństw na 1000 niezamężnych kobiet spadł od 73.5 do 54.2, procent rozwodów wzrósł od 9.2 do 20.9, a stosunek par żyjących wspólnie bez ślubu zwiększył się około sześciokrotnie. Nie zaskakuje więc, że stosunek procentowy dzieci żyjących z obu rodzicami spadł od 85% w 1970 do 69% w 1995, a procent żyjących jedynie z ich matką urósł od 11% do 23%.

W tym samym czasie świat stał się daleko gorszym dla dzieci. Stosunek procentowy dzieci żyjących w biedzie w Ameryce wzrósł o jedną trzecią od 1970 do 1990, w dużym stopniu jako bezpośredni rezultat nieślubnego pochodzenia i rozwodów. Dowody na przyczynowość w przypadku innych problemów, takich jak przestępstwa młodocianych oraz samobójstwa, są bardziej dedukcyjne, lecz dużo większa częstotliwość takich problemów pośród młodzieży z rozbitych rodzin oraz ogromny wzrost takich problemów w ciągu lat, w których rodzinne struktury były rozluźnianie (oraz w ciągu których wydatki na oświatę i ubezpieczenia społeczne zwiększyły się ogromnie) są z pewnością sugestywne. Jest sugestywne, na przykład, że trzy z czterech młodzieżowych samobójstw występuje w rodzinie gdzie jeden rodzic jest nieobecny i że 5 z 6 młodocianych mających problemy z systemem prawa kryminalnego pochodzi z takich rodzin. Psychologiczne badania emocjonalnych i zachowawczych problemów oraz anegdotyczne i impresjonistyczne dane (oparte na obserwacjach i opisach) potwierdzają tezę, że rodzinna niestałość związana z luźniejszymi obyczajami seksualnymi jest katastrofalna dla dzieci.

Anegdota i impresja są również sugestywne, jeśli chodzi o relacje pomiędzy płciami; wraz ze statystykami małżeństwa i rozwodów sugerują one, że te relacje są daleko gorsze, niż jakie powinny być oraz były. Wydaje się, że mężczyzna i kobieta są odmienni wystarczająco aby mieć kłopoty w ustanawianiu solidnych długookresowych relacji, jeśli nie ma ustalonych oczekiwań na których oni mogą polegać, i muszą w zamian opierać ich stosunki wyłącznie na indywidualnych negocjacjach wiodących do transakcji, które prawdopodobnie trwać będą  jedynie do czasu, zanim któraś ze stron zmieni swoje zdanie. Seksualna rewolucja, katastrofalna dla dzieci, wyraźnie nie uczyniła starszych szczęśliwszymi.


7. Dlaczego winić seks za wszystkie złe społeczne trendy minionych 30 lat?

Nie ma potrzeby aby twierdzić, że seks jest przyczyną wszystkiego; wystarczy powiedzieć, że zmiany w seksualnych postawach są logicznie powiązane ze złymi, nie do przyjęcia trendami w sposób, który czyni powrót do bardziej tradycyjnych postaw niezbędną częścią odwracania tych trendów.

Ludzie mogą roztrząsać tak długo jak chcą przyczyny współczesnych problemów socjalnych. Niezależnie od tego, jest jasne, że nie są one spowodowane przez ubóstwo, represje, niedostateczny poziom nauczania, nierówne szanse, bądź za małą ilością programów socjalnych. W przeciwnym razie byłoby niemożliwym wyjaśnić, dlaczego na arenie międzynarodowej urosły one tak bardzo w ciągu okresu, w którym dobrobyt, poziom nauczania, społeczne programy i zabezpieczenia rozszerzyły się tak bardzo. Każde państwo ma swoją własną historię, lecz trend jest jasny. Od 1960 do 1990 na całym Zachodzie procentowy spadek zawartych małżeństw towarzyszył znacznie ostrzejszemu wzrostowi procentowemu rozwodów (zwykle więcej niż podwójnemu) i ilości dzieci o nieślubnym pochodzeniu (co zwykle rosło 4-6 razy). W tym samym czasie procent przestępczości, kosztów opieki społecznej i inne wskaźniki społecznego nieporządku, szczególnie te dotyczące młodzieży, zwiększyły się dramatycznie; przestępczość, na przykład, zwiększyła się 6 do 7-krotnie w większości krajów zachodnioeuropejskich pomiędzy 1955 i 1990, podczas gdy wydatki socjalne wzrosły wystarczająco aby spowodować bardzo wysokie deficyty budżetów pomimo zwiększonych dochodów i prób ograniczania kosztów.

Te zmiany są historycznie bez precedensu. Angielskie badania statystyczne, które są wszechstronne oraz łatwo dostępne, pokazują statystyki dotyczące dzieci o nieślubnym pochodzeniu które nie odchylają się bardzo od 5% pomiędzy latami 1800 i 1960,  lecz pod koniec 1992 strzelają do góry do ponad 32%; wzrost procentowy przestępczości jest nawet bardziej stromy oraz podobnie bez precedensu. Wszystko to wydarzyło się w ciągu okresu określanego, ogólnie mówiąc, przez wspaniałe osiągnięcia w dobrobycie społecznym, zabezpieczeniach socjalnych, oraz tym, co jest uważane za oświecenie.

W ten sposób wygląda, że rozkład rodziny jest ściśle związany z ogólnym rozkładem społecznym. Oba okazują się być połączone nie w dziedzinie pospolicie obwinianych warunków materialnych, lecz w spadku ilości ludzi, którzy czują że rodzinne oraz podobne więzy osobiste są ważne, wiążące oraz niezawodne. Takie połączenia są zwykle tym, coskłania ludzi aby być odpowiedzialnymi i prowadzić stabilne i uporządkowane życie, i są one tym, co daje im coś, na czym mogą polegać bardziej, jak na państwie, w razie kłopotów. Ten spadek może być przypisywany rożnym przyczynom, wliczając w to ogólne warunki współczesnego życia, które powodują, że  ludzie są ekonomicznie mniej uzależnieni od siebie nawzajem. Warunki ekonomiczne i podobne, mogą wywierać wpływ,  jednakże nie mogą określać kultury; jedną z głównych funkcji moralności zawsze było przeciwdziałać złym skutkom niemoralnych okoliczności, które moglibyśmy mieć w przeciwnym razie. Konsekwentnie, dzisiaj mamy szczególnie potrzebujemy ideałów moralnych i standardów, które ułatwiają ścisłe i trwałe związki wśród poszczególnych ludzi. Tradycyjna moralność seksualna i ideały z nią związane, ułatwiają takie związki, ponieważ sprzyjają one tradycyjnej rodzinie; jest trudno znaleźć cokolwiek, co mogłyby być dla nich substytutem.


8. Wciąż nie widzę, jaki skutek mają rzeczy, które robię w łóżku na resztę świata, tak długo jak podejmuję oczywiste środki ostrożności.

Czyn może być nie w porządku nie tylko z powodu jego specyficznych konsekwencji, lecz również z powodu konsekwencji ogólnej akceptacji działań tego samego rodzaju.  Na przykład, nie spowoduje żadnych dających się udowodnić szkód dla kogokolwiek, jeśli sfałszuję wystarczającą ilość pieniędzy aby z tego żyć, oczywiście, jeśli fałszowanie byłoby wystarczająco zręczne aby zapobiec wykryciu. Robić tak byłoby jednak nie w porządku dla mnie,  ponieważ jeśliby wszyscy traktowali fałszowanie jako OK, system finansowy mógłby się szybko skończyć. Podobny kierunek myślenia dotyczy działań, które ludzie oceniają  jako kuszące, lecz jeśli ogólnie przyjęte, mogłoby zburzyć ogólnie korzystny system seksualnych postaw i obyczajów. Pytaniem w obu przypadkach jest:  jakim świat mógłby być, jeśli system moralny którego te czyny są przejawem, byłby powszechnie zaakceptowany. Inaczej mówiąc, jakie moralne postawy akceptuje aktor przez włączenie się do aktu, i jakie mogłyby być konsekwencje ogólnej akceptacji tych moralnych postaw.


9. Dlaczego nie byłoby to wystarczająco, jeśliby ludzie powzięli odpowiedzialność za swoje działania i żyli odpowiednio do ich zobowiązań?

Takie zasady działają dobrze jako podstawa dla moralności w handlu i innych układach, w których zwykle ludzie układają się na odległość ręki, sprawy sporne mogą być jasno określone z wyprzedzeniem, i dysputy mogą być zadawalająco rozpatrywane poprzez transakcje i odszkodowania, ponieważ pieniądz jest odpowiednim remedium a wina i szkody mogą być ocenione przez kogoś z zewnątrz.

Seks i posiadanie dzieci nie są takie. Nigdy nie wiadomo w co wchodzisz i ciężko jest innym ludziom rozpoznać, co się dzieje, czy jest to zgodne z oryginalnym zrozumieniem stron, bądź jak ustawiać rzeczy prawidłowo, kiedy sprawy idą opacznie. Pewne strony transakcji -- dzieci -- nie mają żadnego wyboru w ogóle, jeśli chodzi o ich współudział. W handlu, ryzykowne transakcje mogą być pozostawione dla specjalistów i są tam dobrze rozwinięte sposoby limitowania ryzyka. Inaczej jest w przypadku małżeństwa i posiadania dzieci -- czynności, w których większość ludzi nieuchronnie bierze udział, a większe ryzyko nie może być ominięte bez niszczenia istoty związku. Odpowiedzialności życia rodzinnego rosną i trwają długi czas, a ludzie którzy w nie wchodzą, są zwykle młodzi i niedoświadczeni i nie mogą ewentualnie przewidzieć swoich reakcji i odczuć poprzez długie dekady w przyszłości. Tak więc jeśli normy seksualne są niezbędne, komercjalne zasady tu nie pomogą, ponieważ są one stworzone aby stawić czoła całkowicie odmiennym okolicznościom.


10. Czy narzucanie zewnętrznych reguł rujnuje miłość, intymność i indywidualność?

Niektóre reguły mogłyby to robić, inne są niezbędne aby czynić takie rzeczy możliwymi. Nic jest bardziej tępe, bezuczuciowe i bezosobowe niż chaos.

Dążenia tak różnorodne jak życie ekonomiczne i poezja, mogą być zniszczone przez nadmiar reguł; niezależnie od tego, niektóre obiektywne reguły (przepisy własności i zawierania umów; wzorcowe praktyki komercjalne; konwencje metryki wiersza; przepisy gramatyczne i inne, które stanowią język) są niezbędne dla ich rozwoju. Dowód schabowego  jest w jego zjedzeniu: Czy ludzie są silniejsi teraz niż w przeszłości? Czy stosunki pomiędzy płciami polepszyły się w ubiegłych 40 latach? Jest życie rodzinne lepsze? Czy dzieci mają lepsze warunki materialne?


11. Czyż nie jest prawdą, że sukces we wzajemnych stosunkach ma więcej do czynienia z uczciwością, wzajemnym szacunkiem i kontaktem niż przyjęciem czyichś reguł?

Co jest złego z posiadaniem obu jeśli oba są użyteczne? Istotnym zagadnieniem jest to, czy społeczna akceptacja konkretnych reguł, na których ludzie mogą polegać i określać swoją sytuację i jej znaczenie, promuje pomyślne związki, a nie, czy coś jeszcze jest również dobrem, które przyczynia się do tego samego celu.


12. Dlaczego ludzie o różniących się normach nie mogą po prostu żyć obok siebie?

Czasami mogą, czasami zdarzają się problemy. Na przykład, jeśli pewna norma (np unikanie stosunków przedmałżeńskich, nieślubnych dzieci, i rozwodów) zapobiega wydatkom, w takim razie ci, którzy stosują się do takich norm nie będą chcieć płacić kosztów stworzonych przez tych, którzy je odrzucają. Niektóre koszta, takie jak wyższa ilość przestępstw pośród młodocianych synów samotnych matek, są bardzo ciężkie do uniknięcia, kiedy ludzie mieszkają obok siebie. Inne, takie jak AIDS, mogą być ominięte przez odwrócenie się tyłem do twego umierającego sąsiada, ale to nie jest rozwiązanie, z którym wielu chciałoby żyć.

Ponadto, normy moralne są zarówno społeczne, jak i indywidualne, ponieważ koordynują one działania w sposób, który jest niezbędny jeśli pewne dobra mają być osiągnięte. Jeśli człowiek uważa, że relacje pomiędzy mężczyzną i kobietą powinny być następstwem pewnego modelu, jego życie stanie się trudniejsze,  jeśli to jest nie ten model, którego oczekuje kobieta którą spotyka. Będzie dla niego również trudniej utrzymać ten model w jego rodzinie, jeśli ludzie, z którymi jego rodzina się spotyka, audycje telewizyjne, które oni oglądają, i nauczyciele jego dzieci, mówią im, że ten model jest głupi. To jest prawdą, czy modelem jest "mężczyzna i kobieta są równi", "osobowy wybór powinien być respektowany", bądź "dziewictwo przed ślubem jest dobre".

Dla ludzi najprościej jest żyć z tymi, którzy utrzymują podobne poglądy o fundamentalnych formach stosunków międzyludzkich. Na przykład ci, którzy uważają, że równość rasowa jest ważna, czują się często nieswojo w towarzystwie ludzi, którzy wygłaszają rasistowskie żarty i unikają kontaktów z innymi rasami, do tego stopnia, że mogą nie chcieć mieszkać w społeczeństwie, w którym taki zachowanie się jest zwykle praktykowane i uznane. Ci, którzy uważają, że pewien model zachowania się pomiędzy płciami jest ważny, mają analogiczne odczucia, nie mniej zasadne.

Jednym z powodów, że wspólne normy dotyczące podstawowych zjawisk takich jak seks są niezbędne, jest to, że ludzie postępują mniej w zgodzie z formalnymi zasadami o których twierdzą, że je uznają, niż rozumieniem czym rzeczy są. To jest szczególnie prawdziwe tam, gdzie zdarzają się silne emocje i impulsy. Co jest dla nas sprawą moralną nie jest tym, co możemy po prostu stworzyć. To zwykle zależy od całego zbioru postaw socjalnych i obyczajów, z którymi wyrośliśmy. Jeśli całe nasze życie ludzie traktowali seks podobnie jak my, wówczas to wpłynie na nasze postępowanie w sytuacjach stresowych, niezależnie od naszych intencji w spokojniejszych momentach. Dla kontrastu, jeśli ludzie jednolicie traktują seks jako coś ważnego, związanego z obiektywnym porządkiem rzeczy promującym stabilne życie rodzinne, i jeśli ci którzy odrzucają to rozumienie są pogardzani (jak ci zwani rasistami są obecnie pogardzani, i jak ci którzy odrzucają rozumienie płci przedstawiane w tym FAQ pogardzają "purytanami," "świętoszkami" i "homofobami"), zatem to będzie prawdopodobnie tym, czym seks jest dla nas  i będziemy prawdopodobnie zachowywać się odpowiednio do tego.


13. Istnieje wiele rozmaitych systemów seksualnej moralności. Skąd wiemy, że ta szczególna norma, którą ty popierasz jest tą,  którą wszyscy powinni przestrzegać?

Pytania dotyczące etycznej wiedzy o czymkolwiek są notorycznie trudne, tak więc to pytanie nie ma specyficznego związku z seksem. Praktyczną odpowiedzią będzie, że samorządne społeczeństwo musi być oparte na rozsądnie spoistym, wspólnym etycznym porozumieniu tak, że członek takiego społeczeństwa może prawowicie stosować zaakceptowane moralne normy jego społeczeństwa wobec innych członków, w sprawach seksualnych, tak samo jak w innych.

Seks jest zbyt podstawowym, a jego efekty dla nas w naszym życiu zbyt złożone i subtelne,  abyśmy byli w stanie określać praktycznie moralność seksualną przez proste rozumowanie o nim. Najlepszym podejściem jest zatem modelować siebie na innych, których styl życia jest pełen sukcesów. Takie modelowanie zwykle działa poprzez tradycję. Wiarygodny wzorzec moralności seksualnej jest zatem do znalezienia w tradycjach czyjegoś rodzimego społeczeństwa. Długo ustanawiane normy mogą zmieniać się w czasie, lecz z konieczności zakładamy ich poparcie. To jest szczególnie prawdą jeśli te normy (np niechęć do cudzołóstwa, seksu przedmałżeńskiego i homoseksualizmu) są ogólnie podobne do tych, niezależnie rozwiniętych przez inne większe cywilizowane nacje i większość przyzwyczajeń (np wyjęcie spod prawa poligamii na Zachodzie) wydaje się wytłumaczalne na jakimś możliwym do przyjęcia gruncie.


14. Dlaczego nie uznać, że tak zwana tradycyjna moralność seksualna stała się prywatnym uprzedzeniem raczej, niż publicznym wzorcem?

Te zmiany są szerzej zaakceptowane jedynie w niektórych sferach socjalnych. Chociaż te sfery socjalne obejmują również nasze elity panujące, debata wciąż trwa w społeczeństwie jako całości. Jak dotąd jest to równie jednostronna debata jak ta, w sprawie interwencji rządu w ekonomii, na początku naszego wieku. W części dla podobnych powodów -- zmiany promują przemieszczenie władzy od lokalnych, nieformalnych i tradycyjnych instytucji do formalnych i scentralizowanych, popierając w ten sposób interesy tych, będących w pozycji aby panować nad dyskusją.  Podczas gdy ci sprzyjający zmianom osiągnęli ogólnie sukces, jak w przypadku kontroli rządu nad ekonomia, widoczne "efekty" ich sukcesu czynią ich pozycje trudniejszą do obrony.


15. Czyż rodzina nie jest fikcją zachodniego - burżuazyjnego, patriarchalnego, społeczeństwa "drugiego sortu", które z konieczności będzie musiało zmienić się w coś całkiem innego?

Ludzie kochają tak mówić. Z drugiej strony, więzy pomiędzy matką i dzieckiem są z pewnością uniwersalne. Co się tyczy tych pomiędzy mężczyzną i kobietą, Mencius mówi że "mężczyzna i kobieta żyjący wspólnie to najważniejsze ze stosunków międzyludzkich" (Bk. v, p. A, 2); Księga Rodzaju powiada "Zatem powinien mężczyzna opuścić jego ojca i jego matkę; i powinien trzymać się do jego żony; i oni będą jednym ciałem" (2:24); Iliada jest historią wojny toczonej aby unicestwić cudzołożniczą ucieczkę z ukochanym, a Odyseja mówi o ludzkiej walce aby powrócić do swojej żony i syna, synowskim poszukiwaniu za ojcem, i kobiecej lojalności wobec jej męża;  Ramayana jest romansem Ramy i Sita, męża i żony. Przykłady mogłyby być mnożone. A więc pogląd, że jest tu coś szczególnego i fundamentalnego w sprawie grupy składającej się z mężczyzn i kobiet z ich dziećmi, o wierności i zaufaniu w obrębie tej grupy, i o społecznych konwencjach i normach które podtrzymują te rzeczy, nie wydaje się być współczesnym wynalazkiem dla tymczasowych celów.


16. Czyż tradycyjna seksualna moralność nie jest opresywna i dyskryminacyjna wobec kobiet?

Twierdzenie, że tradycyjna moralność seksualna dyskryminuje kobiety, jeśli prawdziwe, czyni ciężkim do zrozumienia dlaczego one zawsze są jego najbardziej energicznymi rzecznikami, i dlaczego jej osłabienie, oraz będący skutkiem wzrost małżeńskiej niestałości i ilości nieślubnych dzieci tak obszernie sfeminizowało ubóstwo.  Jak się wydaje,  reguła "jeden mężczyzna/jedna kobieta" jest najbardziej uciążliwa dla socjalnie i materialnie bogatych mężczyzn, którzy lubią urozmaicenie i są w pozycji uzyskać co chcą, raczej niż dla kobiet, które są mniej skłonne niż mężczyźni, aby widzieć seks jako towar .

Bezspornym faktem jest, że upadek tradycyjnych obyczajów seksualnych doprowadził do wybitnie zwiększonego tyranizowania kobiet i dzieci. Model jest wyraźny i rozszerzający się. Zamężne kobiety żyjące z mężami są najmniej skłonne ze wszystkich kobiet być ofiarami przemocy. Duża część "seksu nastolatków" jest w istocie ustawowym gwałtem młodych dziewcząt przez dorosłych mężczyzn. Bowiem seksualne maltretowanie dzieci jest zwykle przestępstwem ojczymów i narzeczonych matki. Brak ojca bardzo takie ryzyko podnosi. Olbrzymia większość przypadków maltretowania dzieci dotyczy dzieci żyjących w rodzinach bez jednego bądź obu biologicznych rodziców. Efekty rozpasanego seksualnego życia nie są również ograniczone do pojedynczej rodziny bądź generacji -- chłopcy którzy dorastają bez ojców, są daleko więcej skłonni do brania udziału w niepohamowanych zachowaniach niż ci, którzy dorastają w normalnych domach, a dzieci rozwodników same są skłonne mieć niezrównoważone związki seksualne.

Wszystkie socjalne instytucje, które zajmują się podobnie fundamentalnymi sprawami, wydają się opresywne dla ludźmi, którzy uważają, że nie powinni ich nakazom podlegać.  System ekonomiczny nakazuje nam, pod karą ubóstwa, wstawać i iść do pracy każdego dnia, ofiarować najlepsze godziny naszego życia dla potrzeb innych ludzi. System prawny wymaga, abyśmy zaprzeczyli naszej własnej naturze przez powstrzymywanie naszych impulsów, podczas gdy system polityczny może wymagać od nas, abyśmy poświęcili nasze cenne życie w jego obronie. Odkąd jesteśmy społecznymi istotami, normalną odpowiedzią na te konieczności jest wychować dzieci tak, aby zaakceptowały wymagania, które muszą być spełnione, aby widziały wypełnianie tych obowiązków jako część tego, co powinno się robić, aby być dobrym człowiekiem, oraz aby pokazywały jedynie bardzo ograniczoną tolerancję wobec tych, którzy odmawiają dostosowania się.


17. Co z feminizmem?

Tradycyjna moralność seksualna wiąże współdziałanie pomiędzy mężczyzną i kobietą z kompleksem postaw i oczekiwań co do męskości, kobiecości i życia rodzinnego. Forma feminizmu najbardziej pospolita dzisiaj, odrzuca ten kompleks w całości, ponieważ nie chce ona traktować płci jako odmienne, i stąd odrzuca tradycyjną moralność seksualną.

Jakaś forma feminizmu bardziej zainteresowana kobiecym powodzeniem, niż obalaniem męskości i kobiecości, mogłaby być znacznie bardziej przychylna dla tradycyjnych poglądów. Obalanie stereotypów zmierza zwykle do przekształcenia seksu w sprawę osobistych wyborów, które są praktycznie zbyt trudne aby doprowadzić do trwałych związków. Zanikanie trwałych związków obciąża kobiety więcej niż mężczyzn dla powodów które są zarówno emocjonalne -- kobiety są bardziej zainteresowane trwałym zaangażowaniem -- i praktyczne -- zredukowana odpowiedzialność jest znacznie częściej powodem do zmartwienia, jeśli jesteś kimś z dzieckiem. Z tego wynika, że jeśli feminizm rzeczywiście chce popierać kobiety, powinien popierać kobiecość, i zatem tradycyjną moralność.


18. Co z gejami, kobietami uwikłanymi w bezuczuciowe małżeństwa, i innymi, którym tradycyjna moralność seksualna nie odpowiada?

Co z tymi, którym jakikolwiek system nie odpowiada? Co z wielkimi i muskularnymi mężczyznami z namiętnymi apetytami, minimalną inteligencją, i niepohamowanymi odruchami, którzy odczuwają ograniczenia narzucone przez współczesne prawo kryminalne jako nie do zniesienia i mogliby czuć się szczęśliwsi jako Wikingowie? Co z ludźmi z wielką psychologiczną potrzebą dla jednolitości, stabilności i dyscypliny, którzy odkrywają, że im wielokulturowe kapitalistyczne społeczeństwo konsumpcyjne nie odpowiada? Tacy ludzie nie piszą książek, które otrzymują życzliwe recenzje w popularnych publikacjach, lecz oni istnieją i cierpią. Żaden system nie zadowala każdego; istotą rzeczy jest, aby mieć jakaś system który odpowiada wystarczająco dobrze wspólnocie, a w szczególności taki, który działa dobrze w tak całkowicie podstawowych przypadkach jak opieka i wykształcenie dzieci. Odkąd taki system istnieje, może być możliwe, aby znaleźć częściowe sposoby łagodzenia kłopotów wynikających ze szczególnych sytuacji, lecz jest absurdem aby stawiać takie rzeczy w centrum uwagi.


19. Ty oraz twoi przyjaciele macie wasz system moralności seksualnej, a ja oraz moi przyjaciele mamy nasz. One są odmienne. Co teraz?

Jak w przypadku jakiegokolwiek moralnego konfliktu, możemy próbować aby przekonać siebie nawzajem. Różniące się poglądy na temat seksu pochodzą od różnego rozumienia świata i ludzkiej natury. Te mogą się zmieniać, i zmieniają się, a zmiany często mają olbrzymi wpływ na zachowanie się. Współczesne postawy wobec seksu są w dużym stopniu oparte na kombinacji zapatrzonego w siebie indywidualizmu, oraz technokratycznej wiary, która od długiego czasu przestała być już wiarygodna. Jako że publiczne rozumienie rozwija się, jest prawdopodobne, że staną się one mniej atrakcyjne.

Jeśli perswazja nie działa, przystosowanie może być możliwe, lecz do granic, poza którymi konflikt obejmuje rzeczy które są podstawowe dla społecznego życia. Alternatywą może stać się społeczna separacja, bądź zmiana twoich poglądów bądź moich, przy użyciu siły.

Przykładem współistnienia pomiędzy publicznymi normami a trudnościami, jakie niektórzy ludzie mają z dostosowaniem się do nich, jest utrzymywanie standardów, kiedy ich pogwałcenia stają się istotnym zagadnieniem, lecz nie zwracanie na nich większej uwagi,  kiedy ludzie starają się nie robić tego na widoku. Społeczna separacja, w granicach w jakich ludzie uważają ją za niezbędną (niektórzy ludzie mogliby nie chcieć żyć ze społecznymi konsekwencjami wysokiej liczby nieślubnych urodzeń bądź rozwodów, medycznymi konsekwencjami stosunków przedmałżeńskich, podczas gdy inni mogliby nie chcieć żyć z tymi, którzy stosują zwaną przez nich purytańska moralność), mogłyby być zrealizowane w obrębie luźnego systemu federalnego, który zezwala organizacjom lokalnym działać w zgodzie z ich własnymi standardami moralnymi i eliminuje jednolite finansowanie ponad organizacjami, takie jak powszechna oświata, ochrona społeczna oraz opieka społeczna, co skutkuje wymuszaniem jednego stylu życia dla subwencjonowania innego. Aktualne przykłady takich rozwiązań, zmiany poglądów przy użyciu siły, obejmują programy nauczania szkół publicznych, które przeciwstawiają się tradycyjnym poglądom etycznym (przymus leży w obowiązkowym płaceniu podatków i prawem obowiązkowego uczęszczania) oraz prawa przeciwko dyskryminacji na podstawie stanu cywilnego bądź orientacji seksualnej.


20. Czy rzeczywiście wierzycie, że ludzie kiedykolwiek wrócą do dawnych obyczajów?

Zobaczymy. To, co ludzie uważają za naturalne, zależy od instytucji społecznych, pośród których oni dorastają, a społeczne instytucje są bardzo elastyczne w czasie i są skłonne do zmian, aby dostarczać tego, co jest potrzebne. Jeśli wolność seksualna powoduje wystarczająco poważne problemy w życiu indywidualnym i społecznym, to coś takiego nie będzie trwać wiecznie. W jaki sposób niezbędne ograniczenia mają być wpojone i wymuszone w dobie otwartej na cały świat i szybkiej komunikacji, jest rzecz jasna interesującym zagadnieniem. Przypuszczalnie olbrzymia elastyczność współczesnych sieci społecznych będzie wystarczająca dla tego zadania, jeśli musi być ono podjęte; ludzie są bardzo pomysłowi w organizowaniu wzajemnego współdziałania, aby wykonać to, co jest niezbędne.

Niektóre początkowe kroki są oczywiste, takie jak działanie z dala od społecznych standardów które wzrosły w poparciu nieograniczonej wolności seksualnej (np pewne antydyskryminacyjne przepisy oraz stronniczość wobec krytyków w takich sprawach). Możliwie swoboda samosegregacji jeśli chodzi o styl życia,  i trudności dzisiejszych płynnych ekonomii w utrzymywaniu odpowiedzialności państw za indywidualne powodzenie, również odegra jakąś rolę. Skoro ludzie nie mogą dalej polegać na państwie jeśli chodzi o edukację, pomoc w trudnościach, w starości, wtedy związki rodzinne, ideały seksualne i standarty, które je popierają, będą miały tendencję wzrastać w ich ważności.


21. Jaki jest stosunek moralności seksualnej do polityki?

Temat zbyt skomplikowany aby rozpatrywać go w tym miejscu wyczerpująco. Co się tyczy aktualnych ideologicznych debat, społeczna akceptacja całkowitej seksualnej wolności jest najbardziej zgodna z wzorcową lewicowo-liberalną perspektywą, która usiłuje osiągnąć równość zastępowaniem polegania ma związkach z konkretnymi osobami jako wzorcami dla ludzkiego życia,  zaufaniem do rządu. Krytyczną trudnością takiego podejścia jest to, że poleganie na pomocy państwa w dłuższym czasie staje sie zbyt kosztowne, a osłabianie więzi międzyludzkich ma katastrofalne konsekwencje kulturowe. Inteligentni lewicowcy powinni zatem  rozpatrzyć modyfikację swojej filozofii, aby zapobiec jej szkodliwym konsekwencjom, szczególnie uznając centralną pozycję, jaką wolne społeczności muszą dać instytucjom socjalnym i moralnym, promującym trwałe związki pomiędzy konkretnymi osobami.

Niektórzy libertarianie (w szczególności ich popularna odmiana aktywna na Internecie), również mają tendencję popierać społeczną akceptację wolności seksualnej, wierząc, że rynek jest wystarczającą bazą dla wszelkich aspektów życia ludzkiego. Inni libertarianie nie zgadzają sie z tym, uważając, że stosunki komercjalne nie są wystarczające dla wszystkich potrzeb; na przykład, małe dzieci nie są w stanie zadbać o siebie poprzez udział w wolnym rynku, a komercyjne ubezpieczalnie nie są w stanie pokryć wszystkich personalnych wypadków, bowiem robiąc tak, stałyby się ekwiwalentem obszernego systemu pomocy społecznej, ze wszystkimi jej niedoróbkami i ryzykiem moralnym, jakie z tego wynikają. Stąd, inteligentni libertarianie rozumieją, że redukcja aktywności rządu wymaga sieci mocnych i godnych zaufania stosunków międzyludzkich, których źródłem nie może być nic innego, jak życie rodzinne poparte określonymi ściśle standardami zachowania seksualnego.

Dodatek.


Powyższy FAQ przedstawia obronę tradycyjnej moralności seksualnej opartej na dobru człowieka w społeczności, oraz na obowiązku popierania instytucji moralnych niezbędnych dla przetrwania i rozkwitu społeczeństwa, do którego należy. Ponieważ człowiek jest zwierzęciem społecznym, obowiązek ten nie jest narzuceniem z zewnątrz, a sprawą personalnej rzetelności. Nasze lojalności czynią nas tym, czym jesteśmy, a akceptacja tradycyjnej moralności seksualnej jest lojalnością wobec sposobu życia, które łączy płcie i generacje niezłomną miłością, czyniąc życie wartym człowieka. Odrzucić to, to zdradzić swój humanizm.

Istnieją oczywiście jeszcze inne argumenty obrony. Jednym z nich jest teleologia naturalna. Seks jest fundamentem ludzkiej osobowości i fizycznego stanu ciała. Ma swe naturalne funkcje, tak samo jak głód, czy system trawienny. W obu aspektach - fizycznym i uczuciowo-zachowawczych tendencjach związanymi z nim, seks ma do czynienia z rozmnażaniem i wychowaniem dzieci. Pełne życie ludzkie -- to, które jest dla człowieka najlepsze -- jest życiem, które respektuje naturalne ludzkie działanie, szczególnie w sprawach podstawowych, o konsekwencjach rozciągających sie na całość życia. Zatem najlepsze życie traktuje seks w sposób zgodny z jego naturalnym przeznaczeniem.

Zasady naturalnej teleologii są podkreślone poprzez szacunek dla innych ludzi. W seksualnym akcie mężczyzna w istocie wykorzystuje innego człowieka - kobietę, dla swojej własnej przyjemności. Jakie może być usprawiedliwienie takiego działania? Zwykły kontakt, wolna wymiana przyjemności na przyjemność (lub może na inne korzyści, takie jak pieniądze) wyglądają niewystarczająco, ponieważ taki akt łączy dwie osoby zbyt głęboko, aby widzieć w tym zwykłą wymianę handlową. Aby stworzyć ten akt odpowiadającym respektowi wobec kobiety, musi on być częścią wszechstronnego i trwałego związku, który nie zależy od apetytu, ale dąży do przemiany przyjemności i zainteresowania osobistego w związek, który na stałe łączy ciała i życia obojga uczestników. Małżeństwo i rodzina zaspokajają tę potrzebę, i trudno w to miejsce znaleźć cokolwiek innego

Na koniec, jedną z rzeczy, która czyni ludzkie życie ludzkim, jest system znaczeń i symboli wyrażających zrozumienie niemożliwe do wyrażenia innym sposobem. Odkąd seks jest podstawą ludzkiego życia, jest zatem i podstawą takich symbolicznych systemów. Dlatego bogowie są płci męskiej i żeńskiej, a nawet mniej osobowe rozumienie rzeczywistości zawiera  elementy żeńskie i męskie, jak Yang i Yin wschodu. W gramatyce, rodzaje są znakiem wpływu seksu na nasze rozumienie rzeczy. Traktować seks jako pozbawiony wewnętrznego znaczenia, jako czysto techniczną i indywidualistyczną sprawę, to niszczenie i spłaszczanie kulturowego rozumienia człowieka, niezbędnego dla prawdziwie ludzkiego życia. Jest wyrażeniem nihilizmu: jeśli coś, co wpływa na nas tak głęboko jak seks, nie ma wewnętrznego znaczenia, to co je ma?

Technologiczny punkt widzenia, dominujący dzisiaj, czyni trudniejszym docenić argumenty zaprezentowane w tym FAQ, niż bardziej popularne -  polityczne czy utylitarne. Również, aby je prawidłowo rozwinąć, trzebaby więcej dodatkowych dyskusji, równie szczegółowych i długich, jak ten FAQ. Nie mniej, wydaje się ważne, aby przynajmniej wspomnieć o nich, ponieważ czynią one jaśniejszym związek pomiędzy moralnością seksualną, a moralnym dobrem jednostki ludzkiej.

Prepared by Jim Kalb,  kalb@aya.yale.edu

Last edited 10/11/00.

Tłumaczenie - Z. Łabędzki,  zbiglab@home.com